Chlamydia trachomatis w ciąży

Zakażenia przenoszone drogą płciową (Sexual Transmitted Disaease, STD) są jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych u kobiet. Chlamydia trachomatis to jeden z najczęstszych patogenów zakażających układ moczowo- płciowy i przenoszonych drogą kontaktów seksualnych. Szczególnego znaczenia nabiera zakażenie Chlamydia w ciąży, gdyż stanowi poważne zagrożenie zarówno dla kobiety ciężarnej, jak i dziecka.

Chlamydia trachomatis

Chlamydia trachomatis, wraz z Chlamydophila pneumoniae i Chlamydia psittaci, należą do niebezpiecznych dla zdrowia człowieka bakterii z rodzaju Chlamydia. Chlamydia trachomatis jest czynnikiem etiologicznym wywołującym zapalenie cewki moczowej, szyjki macicy oraz narządów miednicy mniejszej kobiety (Pelvic Inflammatory Disease, PID). Zakażenie Chlamydia często współistnieje z innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową, takimi jak rzeżączka, kiła, zapalenie wątroby typu B i C oraz HIV (co wiąże się z ryzykowanymi zachowaniami seksualnymi).

Chlamydia trachomatis objawy zakażenia

Zakażenie może wywołać zapalenie szyjki macicy, dróg moczowych lub odbytnicy (u kobiet współżyjących analnie bez zabezpieczenia). Objawy pojawiają się w 1–3 tygodnie od zakażenia. Zwykle jest to nieprawidłowa wydzielina z pochwy (upławy koloru żółtego) lub pieczenie przy oddawaniu moczu. Szacuje się, że w Polsce u 4–50% kobiet występuje bezobjawowa postać zakażenia.

Mimo że objawy choroby są zwykle niewielkie lub w ogóle nie występują, może ona mieć poważne następstwa. Nieleczone zakażenie może skutkować wystąpieniem przewlekłych dolegliwości w miednicy, czy niepłodnością. Niekiedy wskutek zakażenia narządów płciowych dochodzi do reaktywnego zapalenia stawów, które może objąć jeden staw lub asymetrycznie kilka stawów, głównie kolanowych i skokowych.

Chlamydia trachomatis w ciąży

Bezobjawowe nosicielstwo zwiększa ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej i niepowodzeń położniczych. U kobiet w ciąży nieleczone zakażenie Chlamydia może być przyczyną porodu przedwczesnego, a po porodzie (wskutek przeniesienia bakterii) wywołać u noworodka poważne choroby, w tym zapalenie płuc i zapalenie spojówek.

Ze względu na dużą liczbę zakażeń bezobjawowych oraz konsekwencje zdrowotne istotne jest rutynowe wykonywanie badań przesiewowych w kierunku Chlamydia trachomatis oraz zastosowanie skutecznego leczenia. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca wykonanie badania przynajmniej raz w roku u kobiet planujących ciążę, a u pacjentek ciężarnych- badanie w I i III trymestrze (1).

Czynniki ryzyka zakażenia Chlamydia   

Kto jest narażony na infekcję Chlamydia? Czynniki ryzyka zakażenia Chlamydia trachomatis to:

• wiek powyżej 25. roku życia,
• nowy partner seksualny, częste zmiany partnerów,
• niestosowanie prezerwatyw,
• stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych.

Najlepszym sposobem zapobiegania, podobnie jak w przypadku innych chorób przenoszonych drogą płciową, jest unikanie ryzykownych zachowań seksualnych (stosunek seksualny bez zabezpieczeń lub liczni partnerzy seksualni). Poza tym wykazano, że prawidłowe i stałe stosowanie prezerwatyw zmniejsza ryzyko transmisji chorób przenoszonych drogą płciową. W przypadku nastolatków, którzy są uważani za grupę wysokiego ryzyka, uzasadniona jest edukacja skoncentrowana na temacie przenoszenia choroby poprzez stosunek pochwowy, analny lub oralny bez zabezpieczeń.

Chlamydia trachomatis leczenie

Zakażenie Chlamydia trachomatis jest łatwo wyleczalne (skuteczność sięga 98–97%). Leczenie skupia się głównie na podawaniu antybiotyków. Antybiotykoterapia w zakażeniu Chlamydia powinna rozpocząć się jak najszybciej po postawieniu rozpoznania klinicznego, przed uzyskaniem ostatecznego rozpoznania mikrobiologicznego. Jednoczesne leczenie partnera seksualnego ma podstawowe znaczenie w prewencji nawrotów zakażenia Chlamydia trachomatis.

Antybiotykoterapia w ciąży jest bezpieczna, ale decyzję o sposobie leczenia (rodzaj antybiotyku) zawsze podejmuje lekarz prowadzący ciążę, kierując się zarówno dobrem mamy, jak i rozwijającego się dziecka. U kobiet w ciąży wymagane jest wykonanie badania kontrolnego po trzech tygodniach od zakończenia leczenia.

Piśmiennictwo:

1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące zakażeń Chlamydia trachomatis w położnictwie i ginekologii. 2007